Quy định về đối thoại nơi làm việc trong Bộ luật Lao động 2019

Đối thoại nơi làm việc là vấn đề được ILO và pháp luật của các nước trên thế giới rất chú trọng. Ở Việt Nam, Bộ luật Lao động năm 1994 và các luật sửa đổi, bổ sung vào các năm 2002, 2006 và 2007, chỉ quy định vấn đề thỏa ước lao động tập thể, trong khi đó thỏa ước lao động tập thể phát triển chậm, chưa phát huy được vai trò to lớn của nó trong việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, bảo đảm quyền và lợi ích của các bên.

Do vậy, Bộ luật Lao động năm 2012 đã bổ sung thêm nội dung này (và nội dung về thương lượng tập thể) nhằm hoàn thiện hơn khung pháp lý cho quan hệ lao động theo hướng phù hợp với pháp luật trong nền kinh tế thị trường và xu hướng toàn cầu hoá mối quan hệ lao động. Có thể khẳng định đây là bước tiến đáng kể trong việc hoàn thiện pháp luật lao động Việt Nam.

Bộ luật Lao động 2019, áp dụng từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 tiếp tục quy định về đối thoại nơi làm việc(Điều 63, 64), cụ thể như sau:

Ảnh minh họa

Đối thoại tại nơi làm việc: là việc chia sẻ thông tin, tham khảo, thảo luận, trao đổi ý kiến giữa người sử dụng lao động với người lao động hoặc tổ chức đại diện người lao động về những vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích và mối quan tâm của các bên tại nơi làm việc nhằm tăng cường sự hiểu biết, hợp tác, cùng nỗ lực hướng tới giải pháp các bên cùng có lợi.

Đối tượng tổ chức đối thoại nơi làm việc: (khoản 2 Điều 63 và khoản 2 Điều 3)

Người sử dụng lao động phải tổ chức đối thoại tại nơi làm việc, bao gồm: doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân có thuê mướn, sử dụng người lao động làm việc cho mình theo thỏa thuận; trường hợp người sử dụng lao động là cá nhân thì phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

Các trường hợp tổ chức đối thoại nơi làm việc: (khoản 2 Điều 63)

a. Định kỳ ít nhất 01 năm một lần;

b. Khi có yêu cầu của một hoặc các bên;

c. Khi có vụ việc quy định (áp dụng đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở):

+ Xây dựng quy chế đánh giá mức độ hoàn thành công việc để đánh giá mức độ hoàn thành công việc của người lao động làm việc tại doanh nghiệp.

+ Xây dựng phương án sử dụng lao động trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ, vì lý do kinh tế hoặc chia, tách, hợp nhất, sát nhập; bán cho thuê, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp; chuyển nhượng quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã (đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở).

+ Cho thôi việc đối với người lao động trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ, vì lý do kinh tế.

+ Xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động.

+ Xây dựng quy chế thưởng.

+ Trước khi ban hành nội quy lao động hoặc sửa đổi, bổ sung nội quy lao động.

+ Tạm đình chỉ công việc của người lao động khi vụ việc vi phạm có những tình tiết phức tạp nếu xét thấy để người lao động tiếp tục làm việc sẽ gây khó khăn cho việc xác minh.

Nội dung đối thoại tại nơi làm việc: (Điều 64)

1. Nội dung đối thoại bắt buộc theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 63 của Bộ luật này.

2. Ngoài nội dung quy định tại khoản 1 Điều này, các bên lựa chọn một hoặc một số nội dung sau đây để tiến hành đối thoại:

a) Tình hình sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động;

b) Việc thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế và cam kết, thỏa thuận khác tại nơi làm việc;

c) Điều kiện làm việc;

d) Yêu cầu của người lao động, tổ chức đại diện người lao động đối với người sử dụng lao động; 

đ) Yêu cầu của người sử dụng lao động đối với người lao động, tổ chức đại diện người lao động;

e) Nội dung khác mà một hoặc các bên quan tâm.

Phạm Ngọc Điệp - Chủ tịch Công đoàn ngành Công Thương (Tổng hợp)