Như Xuân: Phát huy vai trò của công đoàn trong xóa bỏ hủ tục gắn với xây dựng nếp sống văn minh

Công tác tham gia xóa bỏ hủ tục lạc hậu, gắn với việc xây dựng nếp sống văn minh, hiện đại trong công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) và Nhân dân cũng là một trong những nội dung quan trọng công tác tuyên truyền của tổ chức Công đoàn, là nhân tố giúp đoàn viên Công đoàn và Nhân dân tiếp nhận các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước một cách đầy đủ, đúng đắn từ đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm để thực hiện tốt mọi nhiệm vụ công tác.

Đi cà kheo - Trò chơi dân gian độc đáo của đồng bào dân tộc Thổ ở Như Xuân

Huyện Như Xuân có 4 dân tộc anh em cùng sinh sống (Thái, Thổ, Mường, Kinh), đồng bào DTTS của Như Xuân chiếm 63% dân số của cả huyện. Mỗi dân tộc lại có nét văn hóa đặc trưng được hình thành từ lâu đời với những giá trị văn hóa truyền thống trong các lễ hội, phong tục, tập quán, nghi lễ, trang phục, nghề truyền thống. 

Thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/HU ngày 10/9/2021 của Ban Chấp hành huyện uỷ Như Xuân về nâng cao chất lượng Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", huyện Như Xuân, giai đoạn 2021-2025, Kế hoạch của Huyện ủy, của Đảng ủy; Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở đã phối hợp với MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành nghiêm các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giữ gìn, xây dựng và phát huy các giá trị truyền thống văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc. Nhiều lễ hội văn hóa, nghề truyền thống, phong tục tốt đẹp, tiến bộ được khôi phục, giữ gìn và phát huy; nhiều hủ tục, tập quán không còn phù hợp từng bước được xóa bỏ, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của người dân. Xây dựng quy ước thôn, khu phố, quy ước dòng họ và đưa các nội dung liên quan đến việc thực hiện bài trừ, xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu để triển khai thực hiện. Số quy ước, hương ước của thôn có xác định các biện pháp bài trừ các hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu trong ma chay, cưới hỏi, thờ phụng, lễ hội đã được phê duyệt là 16 quy ước.

Ngoài ra, Ban Chấp hành công đoàn cơ sở (CĐCS) cùng Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các tổ chức chính trị - xã hội đã tuyên truyền được 1.000 lượt người tham gia về việc giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Sau những lần tuyên truyền người dân đã có sự hiểu biết và nhận thức được tác hại của việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống đến sức khỏe cũng như giống nòi nên đã giảm được đáng kể.

Tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc trên địa bàn xã thực hiện xóa bỏ hủ tục, tập quán lạc hậu bằng nhiều hình thức, cụ thể như: Tuyên truyền trên trang thông tin điện tử, trên internet, mạng xã hội...; tuyên truyền qua các hội nghị, sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt đoàn thể, cơ quan, đơn vị… Thông qua các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao; tuyên truyền trực quan (băng rôn, khẩu hiệu, pa nô, áp phích...); thông tin lưu động bằng tiếng dân tộc; các ấn phẩm, tài liệu tuyên truyền. Kết quả số buổi tuyên truyền được 25 buổi, băng zôn, khẩu hiệu được 16 băng zôn, khẩu hiệu.

Đẩy mạnh phong trào luyện tập, thi đấu thể thao, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của CBCCVC,NLĐ là một trong các tiêu chí đánh giá cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa ở huyện Như Xuân

Theo đánh giá của huyện Như Xuân, trong năm 2023 và 9 tháng đầu năm 2024, toàn huyện có 100% đám tang, đám cưới thực hiện nghiêm túc theo Chỉ thị 27-CT/TW của Bộ Chính trị về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Trong việc cưới, nam nữ tự nguyện kết hôn, cùng nhau thực hiện tốt Luật Hôn nhân và Gia đình, đăng ký kết hôn theo đúng thủ tục hành chính. Các đám cưới được tổ chức lịch sự, văn minh, tiết kiệm. Một số thủ tục, nghi thức thách cưới rườm rà đã được loại bỏ, không tổ chức ăn uống linh đình, mở loa đài quá công suất. Đối với việc tang, đã xóa bỏ triệt để những tập tục lạc hậu, mê tín dị đoan, mở trống kèn quá giờ quy định, khóc mướn, rải tiền, vàng mã trên đường đi. Việc mai táng được thực hiện theo quy hoạch của địa phương.

Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội đã nhận được sự đồng thuận cao. Nhờ đó, hình thành môi trường văn hóa lành mạnh, tiết kiệm và vui tươi, phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện kinh tế của mỗi gia đình. Đồng thời, những giá trị truyền thống tốt đẹp được giữ gìn và phát triển, tình làng, nghĩa xóm ngày càng bền chặt, đời sống văn hóa tại các khu dân cư được nâng lên. Toàn huyện có 76% gia đình văn hóa; 84,2% thôn, làng, khu phố được công nhận danh hiệu “Làng văn hoá”, “Thôn văn hoá”, “Khu phố văn hoá.. Xây dựng thành công 05 cơ quan văn hóa cấp huyện, công nhận lại 18 cơ quan văn hóa cấp tỉnh. Tỷ lệ xã đạt chuẩn văn hóa Nông thôn mới đạt 46,0%.

Các cấp Công đoàn huyện Như Xuân tuyên truyền vận động nhân dân hiến đất, hoa mùa chung tay xây dựng nôn thôn mới

Tuy nhiên, trên thực tế các hủ tục lạc hậu nêu trên vẫn còn tồn tại chưa được xóa bỏ triệt để trong Nhân dân. Để tiếp tục tuyên truyền, vận động Nhân dân xóa bỏ các hủ tục lạc hâu, xây dựng nếp sống văn minh, hiện đại, Công đoàn từ huyện đến cơ sở tiếp tục đề ra một số giải pháp như sau:

Đặc sắc làn điệu khua luống của đồng bào dân tộc Thái ở huyện Như Xuân

Một là: Tiếp tục tổ chức quán triệt, triển khai sâu rộng nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, công chức và Nhân dân nội dung các văn bản của Đảng, Chính phủ, Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện về nâng cao chất lượng Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa",  trong Nhân dân các dân tộc huyện Như Xuân. Phát huy vai trò trách nhiệm của mỗi cán bộ, đoàn viên, công chức trong công tác tuyên truyền vận động Nhân dân; cán bộ, đoàn viên, công chức phải gương mẫu, đi đầu và là lực lượng nòng cốt trong thực hiện việc xóa bỏ các hủ tục lạc hậu để Nhân dân làm theo. Tập trung chỉ đạo, hướng dẫn nội dung công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân loại bỏ những hủ tục, nghi lễ rườm rà trong việc cưới, việc tang, lễ hội và trong đời sống, sinh hoạt của đồng bào các dân tộc trên địa bàn.

Hai là: Tăng cường và đổi mới công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh theo hướng đa dạng, sinh động, sáng tạo với các giải pháp khoa học, bài bản và kiên trì phù hợp với đặc điểm, đặc thù của từng, dân tộc. Lấy mô hình tốt, mô hình thực hiện hiệu quả để tuyên truyền theo phương châm “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”; phát huy vai trò làm chủ, ý thức tự giác của người dân trong việc xây dựng, thực hiện và giám sát việc thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân các dân tộc trong xã. Tạo sự đồng thuận trong các tầng lớp xã hội ủng hộ cái mới, cái tiến bộ phù hợp với xu thế phát triển; đồng thời lên án, phê phán mạnh mẽ các hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, các hành vi, vi phạm quy định của Nhà nước, quy ước, hương ước cộng đồng.

Ba là: Đưa các nội dung thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân các dân tộc vào nội dung sinh hoạt thường kỳ của chi bộ, cơ quan, đơn vị, tổ chức đoàn thể ở cơ sở và cụ thể hóa các nội dung xóa bỏ hủ tục, tập quán lạc hậu vào trong hương ước của mỗi thôn và là một trong những tiêu chí để xét gia đình đạt chuẩn văn hóa, khu dân cư đạt chuẩn văn hóa.

Bốn là: Nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chấp hành CĐCS trong thực hiện các văn bản của Đảng, Chính phủ về thực hiện nếp sống văn minh, Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, hiệu quả giữa các cơ quan, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội trong việc tuyên truyền, giáo dục, vận động Nhân dân thực hiện xóa bỏ các hủ ttục lạc hậu; thường xuyên trao đổi kinh nghiệm về cách làm hay, phát huy hiệu quả, chú ý xây dựng các nhân tố mới, các mô hình điển hình tiên tiến làm nòng cốt tuyên truyền, vận động xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân các dân tộc.

Năm là: Thường xuyên tham mưu với cấp ủy Đảng, chính quyền đối với việc thực hiện các giải pháp xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội và trong đời sống sinh hoạt... của Nhân dân các dân tộc trên địa bàn huyện Như Xuân./.

                                                        Đoàn Lưu - LĐLĐ huyện Như Xuân