Một số kinh nghiệm trong thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở

Thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở đã phát huy quyền làm chủ của cán bộ, đoàn viên, CNVCLĐ, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tệ quan liêu tham nhũng, lãng phí, xây dựng cơ quan, đơn vị trong sạch, vững mạnh.

Kiểm tra việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở tại Công đoàn cơ sở xã Xuân Hoà (Như Xuân)

Hiện nay, LĐLĐ huyện Như Xuân quản lý 79 công đoàn cơ sở, với 2.084 công nhân, viên chức lao động; trong đó, khối trường học là 49 đơn vị, khối xã, thị trấn 16 đơn vị, khối cơ quan hành chính sự nghiệp 6 đơn vị, khối doanh nghiệp 8 đơn vị.

Thời gian qua, cùng với các cấp ủy Đảng, chính quyền, các cấp công đoàn trên địa bàn huyện Như Xuân đã tích cực tham mưu cho cấp ủy Đảng, tham gia với chính quyền, chuyên môn đồng cấp triển khai thực hiện tốt quy chế dân chủ trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Liên đoàn Lao động huyện Như Xuân đã chủ động tham mưu với Huyện ủy, phối hợp với UBND huyện triển khai nhiều giải pháp trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động trong cán bộ, đoàn viên, CNVCLĐ phát huy dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện trong việc tham gia xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Các công đoàn cơ sở đã chủ động đề xuất và phối hợp với chuyên môn tổ chức tốt hội nghị CBCC trong các cơ quan HCSN; hội nghị người lao động trong các doanh nghiệp... Thông qua hội nghị dân chủ, CĐCS đã đề xuất với chuyên môn đưa vào quy chế nội bộ những nội dung đảm bảo quyền của người lao động được biết, được bàn, được tham gia và kiểm tra giám sát; tổ chức lấy ý kiến người lao động; chủ động phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức tuyên truyền, phổ biến nội dung quy chế đến người lao động; giám sát thực hiện quy chế dân chủ...

Hội nghị CBCCVC-NLĐ thường kỳ nhằm thực hiện có hiệu quả Quy chế dân chủ ở cơ sở ở các cơ quan, đơn vị

Cụ thể trong năm 2024, CĐCS trên địa bàn huyện Như Xuân đã chủ động tham gia và phối hợp với chính quyền, chuyên môn xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở (nay là Luật thực hiện Dân chủ cơ sở), phát huy tốt dân chủ trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; đạt được nhiều kết quả tích cực. 100% cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp tổ chức Hội nghị CBCCVC-NLĐ đảm bảo nội dung và thời gian quy định; 80% doanh nghiệp có tổ chức Công đoàn tổ chức hội nghị NLĐ theo đúng Luật Thực hiện dân chủ cơ sở; số doanh nghiệp xây dựng quy chế và tổ chức đối thoại đạt trên 80%. Qua hội nghị CBCCVC-NLĐ, Hội nghị NLĐ và đối thoại tại doanh nghiệp đã kịp thời giải quyết những kiến nghị của người lao động; đồng thời, phát huy được những đề xuất của người lao động tham gia xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. nCùng với đó, Liên đoàn Lao động huyện đã phối hợp với Phòng Lao động thương binh xã hội huyện, Phòng Tư pháp, MTTQ các đoàn thể, tổ chức các lớp tập huấn, phổ biến tuyên truyền những nội dung về chính sách pháp luật lao động (Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo Hiểm xã hội, Luật Bình đẳng giới, Bảo hiểm thất nghiệp…), An toàn giao thông, phòng, chống tội phạm, kiểm tra, vệ sinh an toàn lao động tại các doanh nghiệp, phối hợp kiểm tra, giám sát theo Quy định 217 Quy định của Trung ương. Đẩy mạnh xây dựng Công đoàn cơ sở vững mạnh; phản ánh tâm tư, nguyện vọng, những khó khăn, bức xúc của đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động; gương người tốt việc tốt; những việc làm thiết thực của tổ chức Công đoàn đối với người lao động.Thông qua các hoạt động của công đoàn tham gia xây dựng và thực hiện dân chủ ở cơ sở, quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, CNVCLĐ cơ bản được đảm bảo; tình hình quan hệ lao động trong các doanh nghiệp trên địa bàn huyện được cải thiện, không có tranh chấp lao động tập thể, lãn công, đình công hay khiếu kiện đông người xảy ra. Dân chủ tại cơ quan, đơn vị được phát huy và đi vào nền nếp.

Thông qua thực hiện quy chế dân chủ trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đã góp phần đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, tăng cường vai trò chủ động của thủ trưởng, người sử dụng lao động, đồng thời phát huy dân chủ trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Các quy định của Đảng, Nhà nước được cụ thể hóa vào các quy định, quy chế nội bộ cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp phù hợp. Hội nghị cán bộ công chức, hội nghị người lao động được tổ chức dân chủ, cởi mở, tạo sự đồng thuận cao. Công tác cải cách thủ tục hành chính có những chuyển biến tích cực; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phát huy tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ theo hướng trọng dân, gần dân, học dân và có trách nhiệm với dân, từ đó củng cố được lòng tin của nhân dân, tạo thêm động lực thúc đẩy việc thực hiện thành công các nhiệm vụ kinh tế, văn hoá - xã hội, an ninh - quốc phòng, góp phần ổn định chính trị tại địa phương.

Mặc dù vậy, trong tổ chức thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở ở một số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn chất lượng chưa cao, hiệu quả chưa rõ nét. Hoạt động một số ban thanh tra nhân dân còn hình thức, một số nội dung về thực hiện QCDC chưa được công khai thảo luận. Các doanh nghiệp ở địa bàn huyện chủ yếu là doanh nghiệp tư nhân, nên việc thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở một số đơn vị tổ chức chưa đầy đủ nội dung, còn lồng ghép, theo đó chưa phát huy quyền dân chủ trực tiếp của người lao động. Để thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở trong thời gian tới cần tập trung một số nối dung chủ yếu sau:

Thứ nhất: tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục sâu rộng trong cán bộ, đoàn viên, CNVCLĐ không ngừng nâng cao nhận thức về dân chủ và thực hành dân chủ ở cơ sở. Các ngành, các cấp tổ chức thực hiện nghiêm túc việc lấy ý kiến của CNVCLĐ và các cấp công đoàn về xây dựng các chủ trương, chính sách liên quan đến quyền và lợi ích trực tiếp của CNVCLĐ; thực hành dân chủ, tạo nền nếp và những chuyển biến mới, tích cực ở cơ sở.

Vai trò lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, Ban chỉ đạo từ huyện đến cơ sở, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên có tầm quan trọng trong quá trình thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Kế hoạch triển khai của Ban Chỉ đạo huyện phải được xây dựng chu đáo, phân công trách nhiệm rõ ràng.

Làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng công tác, nhằm làm cho mỗi cán bộ, công chức khi thực thi công vụ, thực sự trở thành những người cán bộ mẫu mực, phát huy dân chủ trong từng công việc cụ thể và lĩnh vực, nhiệm vụ được phân công.

Thứ hai: Phát huy vai trò, trách nhiệm người đứng đầu của các tổ chức trong hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở. Quan tâm chỉ đạo việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ gắn với việc thực hiện dân chủ, công khai, minh bạch các thủ tục hành chính. Nâng cao chất lượng dân chủ đại diện, mở rộng dân chủ trực tiếp; nêu cao tinh thần phục vụ, tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân; ngăn chặn tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong cán bộ công chức, tăng cường đối thoại tháo gỡ khó khăn từ cơ sở, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Thứ ba: Tăng cường sự phối hợp hoạt động giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị về chỉ đạo quán triệt, tổ chức thực hiện, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc và đánh giá kết quả việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Phát huy dân chủ ở cơ sở gắn với đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động ở cơ sở. Phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức trong hệ thống chính trị, quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, xem xét, đánh giá kết quả thực hiện; khen thưởng và động viên kịp thời; tạo phong trào sâu rộng, có hiệu quả ở từng loại hình cơ sở. Phối hợp hoạt động giữa các tổ chức ở cơ sở mở ra các cơ chế vận hành đồng bộ, thống nhất trong triển khai, thực hiện, trong quản lý, điều hành của chính quyền. Đối với các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước, việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ đã tạo môi trường thuận lợi để cán bộ, công chức, người lao động phát huy năng lực, trí tuệ, nâng cao trách nhiệm tham gia về hoạch định cơ chế, chính sách, tham gia giải quyết những vướng mắc, khó khăn trong hoạt động, sản xuất kinh doanh...

Thứ tư: Phát huy vai trò, trách nhiệm của Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở các ngành, các cấp; nâng cao chất lượng tham mưu cho cấp ủy, phối hợp chặt chẽ với chính quyền, các đoàn thể nhân dân trong xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Thường xuyên đề cao vai trò, trách nhiệm của các thành viên trong Ban Chỉ đạo, tiếp tục phân công theo dõi và trực tiếp giúp đỡ cơ sở, phát hiện và nhân rộng các điển hình tiên tiến; kịp thời thay thế, bổ sung, kiện toàn ban chỉ đạo; sửa đổi, bổ sung quy chế, kinh phí hoạt động. Phối hợp với các cơ quan chính quyền, tập trung chỉ đạo, nâng cao chất lượng thực hiện Quy chế dân chủ và ý thức chấp hành pháp luật, xây dựng xã hội đồng thuận, đoàn kết, giúp đỡ nhau, tạo sự đồng đều về kết quả xây dựng và thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở.

Thứ năm: Phát huy dân chủ gắn với kỷ cương pháp luật, xử lý nghiêm minh đối với các vụ việc tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; kiên quyết xử lý đối với những trường hợp lợi dụng các vấn đề dân chủ, dân tộc, tôn giáo chống phá Nhà nước ta, gây mất ổn định về an ninh, trật tự. Nâng cao ý thức sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước ở cơ sở, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm, phẩm chất và năng lực của cán bộ, công chức để thực hiện các quy chế, quy định, quy trình công khai, dân chủ ở cơ sở. Phát huy dân chủ, tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân, tích cực tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm, phát hiện, tố giác các vụ việc tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; tham gia giám sát các vụ, việc vi phạm pháp luật và kết quả xử lý, giải quyết sau thanh tra. Phát huy sức mạnh đoàn kết trong cộng đồng dân cư, nêu cao tinh thần cảnh giác, tích cực tham gia ngăn chặn các tệ nạn xã hội gây mất ổn định an ninh, trật tự ở cơ sở.

Thứ sáu: Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Kiên trì chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc từ cơ sở, đề cao vai trò lãnh đạo của Đảng, điều hành của chính quyền, phát huy dân chủ của cán bộ, công chức. Gắn xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở với xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị ở từng địa bàn, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của quê hương.

Nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 02 của Bộ Chính trị; cùng với khí thế quyết tâm thực hiện nghị quyết Đại hội công đoàn cấp cơ sở, nhiệm kỳ 2023-2028, tin tưởng rằng, tổ chức Công đoàn trong huyện tiếp tục đổi mới, phát huy hiệu quả tham gia xây dựng và thực hiện Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở. Qua đó đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, CNVCLĐ; góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh và phát triển bền vững.

            Đoàn Lưu - LĐLĐ huyện Như Xuân