60 năm tình nghĩa Thanh Hóa - Quảng Nam (12/3/1960 - 12/3/2020)
Thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, ngày 12/3/1960, tại thị xã tỉnh lỵ Thanh Hóa (nay là thành phố Thanh Hóa), Lễ kết nghĩa giữa hai tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam được tổ chức trọng thể. Sau lễ kết nghĩa của 2 tỉnh, các huyện, thị của hai tỉnh lần lượt tổ chức lễ kết nghĩa. Đây là sự kiện chính trị trọng đại tạo ra giá trị tinh thần và vật chất to lớn động viên cổ vũ Đảng bộ và nhân dân hai tỉnh thực hiện thắng lợi đồng thời 2 nhiệm vụ chiến lược của cách mạng: Xây dựng chủ nghĩa xã hội và kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
HẬU PHƯƠNG LỚN BÊN TIỀN TUYẾN ANH HÙNG
Với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954) và việc ký Hiệp định Giơ-ne-vơ (20/7/1954), cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân ta kết thúc thắng lợi. Theo quy định của Hiệp định, Miền Bắc, trong đó có Thanh Hoá được hoàn toàn giải phóng và đi lên chủ nghĩa xã hội; Miền Nam, trong đó có tỉnh Quảng Nam tạm thời do đối phương quản lý và sau hai năm tiến hành hiệp thương, thống nhất nước nhà. Nhưng với âm mưu xâm lược nước ta từ lâu, đế quốc Mỹ đã hất cẳng Pháp, thôn tính miền Nam Việt Nam, biến Miền Nam thành thuộc địa kiểu mới, thành căn cứ quân sự tiến công miền Bắc xã hội chủ nghĩa, ngăn chặn làn sóng cách mạng tràn xuống khu vực Đông Nam Á. Trước tình thế đó, Đảng ta quyết định xây dựng xã hội chủ nghĩa ở Miền Bắc làm hậu phương vững chắc cho Miền Nam đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng, ngày 12/3/1960, tại thị xã Thanh Hóa, Tỉnh ủy, Ủy ban hành chính, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Thanh Hóa và Ủy ban thống nhất Trung ương, Hội đồng hương Quảng Nam, cùng hàng vạn đồng bào, chiến sỹ Thanh Hóa đã long trọng tổ chức lễ kết nghĩa giữa hai tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam.
Sau đó qua các năm, các huyện, thị xã của hai tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam lần lượt tổ chức lễ kết nghĩa: thị xã Thanh Hóa - thị xã Hội An (nay là thành phố Hội An); Quảng Xương - Hòa Vang (nay thuộc thành phố Đà Nẵng), Thọ Xuân - Quế Sơn (nay là huyện Quế Sơn, huyện Nông Sơn và một phần huyện Hiệp Đức), Đông Sơn - Thăng Bình, Triệu Sơn - Tam Kỳ (nay là thành phố Tam Kỳ, huyện Núi Thành và huyện Phú Ninh), Nông Cống - Duy Xuyên, Tĩnh Gia - Đại Lộc, Nga Sơn - Tiên Phước, Hoằng Hoá - Điện Bàn.
Việc kết nghĩa giữa hai tỉnh và các huyện, thị đã tạo ra giá trị tinh thần, vật chất to lớn động viên, cổ vũ Đảng bộ và nhân dân hai tỉnh tích cực thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng đến ngày toàn thắng.
Với tinh thần “Vì miền Nam ruột thịt, vì Quảng Nam kết nghĩa”, Đảng bộ và nhân dân Thanh Hóa đã liên tục phát động các phong trào thi đua yêu nước, động viên cổ vũ toàn dân tham gia sôi nổi, như “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Phong trào 3 đảm đang, 3 sẵn sàng”, “Tuổi nhỏ, chí lớn làm việc anh hùng”… mỗi chiến thắng từ Quảng Nam đều cổ vũ tinh thần và là động lực thi đua của quân, dân Thanh Hóa trên mặt trận sản xuất và chiến đấu. Từ đó, các phong trào thi đua lao động sản xuất: “Thanh Hóa - Quảng Nam, Điện Biên - Đông Xuân quyết thắng”, “Thi đua làm việc bằng hai vì Miền Nam ruột thịt”, “Cải tiến kỹ thuật nâng cao năng xuất lao động”, “Phụ nữ ba đảm đang”, “Thanh niên ba sẵn sàng”, “Thi đua ba giỏi”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”... đã trở thành những phong trào thi đua yêu nước sôi nổi, rộng khắp trên hậu phương Thanh Hóa.
Nhằm chia lửa với miền Nam và Quảng Nam ruột thịt, nhân dân Thanh Hóa cùng với nhân dân miền Bắc đã đánh bại các cuộc chiến tranh phá hoại mang tính hủy diệt bằng lực lượng không quân và hải quân của giặc Mỹ. Mặt khác, trong những năm 1965 - 1975, tỉnh Thanh Hoá đã huy động hàng chục vạn thanh niên nam, nữ gia nhập bộ đội và thanh niên xung phong chiến đấu, công tác trên các chiến trường miền Nam. Đối với tỉnh Quảng Nam kết nghĩa, tỉnh Thanh Hoá đã cử hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ tăng cường cho các đơn vị như: Tiểu đoàn 70, Tiểu đoàn 89 đặc công, Bệnh xá 78.... Ngoài việc cử con em trực tiếp vào chiến đấu trên chiến trường Quảng Nam, tỉnh Thanh Hoá còn cử nhiều cán bộ chính trị, quân sự khác vào tăng cường cho Quảng Nam.
Đặc biệt, để góp thêm sức mạnh cho tiền tuyến, tháng 8/1967, tại chiến khu Ngọc Trạo, huyện Thạch Thành, Tiểu đoàn Đặc công Lam Sơn được thành lập để chi viện cho chiến trường Quảng Nam kết nghĩa. Đầu năm 1968, Tiểu đoàn làm lễ xuất quân. Với tinh thần “Lam Sơn quyết thắng”, từ năm 1968 đến năm 1975, được sự giúp đỡ của Đảng bộ và nhân dân địa phương, Tiểu đoàn Đặc công Lam Sơn đã vượt qua muôn ngàn khó khăn gian khổ, mưu trí, dũng cảm, chiến đấu và lập nhiều chiến công xuất sắc trên khắp địa bàn các huyện Hoà Vang, Đại Lộc, Duy Xuyên, Điện Bàn... Những chiến công, những hy sinh của Tiểu đoàn Đặc công Lam Sơn trên mảnh đất Quảng Nam anh hùng là hiện thân cao cả của tình đoàn kết keo sơn, gắn bó của dân tộc Việt Nam, mà cụ thể là giữa tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam.
Đáp lại tình cảm thiêng liêng, cao quý của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Thanh Hóa, quân và dân tỉnh Quảng Nam đã chiến đấu ngoan cường, lập nhiều chiến công xuất sắc, xứng danh với danh hiệu “Trung dũng kiên cường, đi đầu diệt Mỹ”. Tiêu biểu là trận chiến đấu oanh liệt ở Núi Thành (đêm 25 rạng 26/5/1965), quân dân Quảng Nam đã tiêu diệt toàn bộ một đơn vị giặc Mỹ - mở đầu phong trào tìm Mỹ mà diệt trên chiến trường Miền Nam. Tiếp sau là các trận đánh sân bay Nước Mặn, sân bay Đà Nẵng, cuộc tổng tiến công và nổi dậy xuân Mậu Thân 1968, cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 giải phóng Quảng Nam - Đà Nẵng, góp phần làm nên thắng lợi Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước, non sông thu về một mối.
THANH HÓA - QUẢNG NAM, NGHĨA NẶNG TÌNH SÂU
Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Đảng bộ và nhân dân hai tỉnh tiếp tục có nhiều hoạt động thể hiện mối tình đoàn kết keo sơn, thủy chung son sắt. Tỉnh Thanh Hóa đã tăng cường cho tỉnh Quảng Nam hàng trăm cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ chuyên môn, nghiệp vụ, chi viện lương thực, thực phẩm, giống cây trồng, vật nuôi, các trang thiết bị, sách, văn hóa phẩm, góp phần cùng Quảng Nam khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội.
Tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, vun đắp tình đồng chí, anh em ngày càng bền chặt, trong nhiều năm qua, lãnh đạo hai tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố kết nghĩa, các cơ quan, ban, ngành hai tỉnh thường xuyên gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm trong phát triển kinh tế - xã hội, nhất là trong các dịp Đại hội Đảng bộ, các sự kiện, lễ kỷ niệm; đồng thời, có nhiều hình thức hỗ trợ nhau trong khắc phục thiệt hại do thiên tai, bão lũ, tổ chức các hoạt động thăm viếng gia đình liệt sỹ, gia đình người có công với cách mạng. Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 50 năm kết nghĩa hai tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam (1960 - 2010), hai tỉnh đã tổ chức các hoạt động thiết thực, ôn lại những tình cảm keo sơn gắn bó, vun đắp thêm tình cảm bền chặt, chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ lẫn nhau trong phát triển kinh tế - xã hội. Lãnh đạo hai tỉnh đã thống nhất kế hoạch khôi phục, tôn tạo những công trình kết nghĩa đã có và xây dựng những công trình mới mang tên hai tỉnh để ghi dấu ấn về tình nghĩa sâu nặng giữa hai địa phương; đẩy mạnh giao lưu văn hóa; hợp tác phát triển kinh tế - xã hội trên các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, y tế, giáo dục và đào tạo, văn hóa, thể thao và du lịch, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp của hai tỉnh tìm hiểu cơ hội đầu tư vào địa bàn của nhau.
Các huyện, thị xã, thành phố kết nghĩa của hai tỉnh Thanh Hóa và Quảng Nam thường xuyên thực hiện các hoạt động thăm hỏi, trao đổi, học tập kinh nghiệm; chia sẻ, hỗ trợ nhau trong công tác khắc phục hậu quả thiên tai; xây dựng nhà tình nghĩa, tặng quà, sổ tiết kiệm cho các gia đình chính sách, người có công; phối hợp tìm kiếm, quy tập mộ liệt sỹ; thực hiện đặt tên các công trình văn hóa mang tên đất, tên người của nhau và hỗ trợ kinh phí xây dựng một số hạng mục công trình; thường xuyên tổ chức các hoạt động kỷ niệm ngày kết nghĩa giữa hai địa phương, qua đó, cùng nhau phát hành các ấn phẩm sách, ảnh, DVD về hai địa phương…; tiêu biểu như: Thành phố Thanh Hóa - Thành phố Hội An đã thường xuyên phối hợp tổ chức thực hiện các sự kiện văn hóa đặc sắc, thu hút hàng vạn người tham gia, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng nhân dân hai thành phố và du khách thập phương, như: “Những ngày văn hóa Thanh Hóa - Hội An năm 2016”, “Tuần văn hóa Hội An - Thành phố Thanh Hóa xuân Mậu Tuất 2018” tại Công viên Hội An, thành phố Thanh Hóa với các chuỗi hoạt động văn hóa, nghệ thuật truyền thống và hiện đại của hai thành phố. Một số địa phương khác cũng có nhiều hoạt động kỷ niệm, hợp tác, hỗ trợ như giữa các huyện: Hoằng Hóa - Điện Bàn, Nông Cống - Duy Xuyên, Thọ Xuân - Quế Sơn, Nga Sơn - Tiên Phước…
Bên cạnh đó, Đoàn đại biểu Quốc hội hai tỉnh Quảng Nam - Thanh Hóa thường xuyên giao lưu, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động tại các kỳ họp Quốc hội.
Ngoài ra, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cũng rất quan tâm đến hoạt động của Hội đồng hương Thanh Hóa tại Quảng Nam, thường xuyên tham dự các cuộc gặp mặt Hội đồng hương, đặc biệt, nhân kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Hội đồng hương Thanh Hóa tại Quảng Nam (01/3/1998 - 01/3/2018), các đồng chí đại diện lãnh đạo tỉnh đã đến dự và tặng Hội đồng hương số tiền 50.000.000đ.
Nhằm đánh giá về kết quả công tác kết nghĩa, hợp tác về phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian qua của hai địa phương và bàn về chương trình hoạt động nhân kỷ niệm 60 năm kết nghĩa Thanh Hóa - Quảng Nam, trao đổi kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, kế hoạch hợp tác trong thời gian đến. Ngày 29/11/2018, Thường trực Tỉnh ủy Quảng Nam đã có buổi làm việc với Đoàn công tác của tỉnh Thanh Hóa. Tại buổi làm việc, lãnh đạo hai tỉnh đã thông tin về tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị của địa phương; trao đổi kinh nghiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và cùng thống nhất đề ra phương hướng hợp tác trong thời gian đến:
- Thống nhất giao Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch hai tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tham mưu cho lãnh đạo hai tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động nhân Kỷ niệm 60 năm kết nghĩa Quảng Nam - Thanh Hóa (12/3/1960 - 12/3/2020) đảm bảo thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm.
- Thống nhất tiếp tục đẩy mạnh giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, hợp tác giúp đỡ lẫn nhau phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Định kỳ luân phiên hằng năm, hai tỉnh tổ chức Đoàn công tác đến giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành. Năm 2019, tỉnh Quảng Nam sẽ tổ chức Đoàn công tác đến thăm và trao đổi về chuyên đề hợp tác phát triển công nghiệp cơ khí, nông nghiệp công nghệ cao tại tỉnh Thanh Hóa.
- Cùng phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau trong công tác xúc tiến, thu hút đầu tư, tạo điều kiện để những doanh nghiệp có năng lực, uy tín đang hoạt động tại hai tỉnh giao lưu, khảo sát, hợp tác kinh doanh… phát huy thế mạnh, tiềm năng của mỗi địa phương.
- Về lĩnh vực phát triển du lịch, hai tỉnh nghiên cứu tổ chức các đoàn Farmtrip để các tổ chức, doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực này đến địa phương để khảo sát, xúc tiến đầu tư, mở các tour du lịch kết nối giữa hai địa phương. Lãnh đạo hai tỉnh thống nhất tạo điều kiện thuận lợi để các hãng hàng không tiến hành khảo sát, mở đường bay thẳng kết nối sân bay Chu Lai (Quảng Nam) và sân bay Thọ Xuân (Thanh Hóa).
- Tiếp tục tăng cường giao lưu nhân dân giữa hai tỉnh, nhất là hỗ trợ lẫn nhau trong khắc phục thiên tai, bão lũ. Tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của Hội đồng hương Thanh Hóa tại Quảng Nam.
- Thống nhất giao Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Quảng Nam nghiên cứu, tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam xây dựng Nhà bia tưởng niệm hơn 1.500 liệt sỹ quê hương Thanh Hóa đã hy sinh trên chiến trường Quảng Nam trong cuộc kháng chiến giành độc lập của dân tộc tại Nghĩa trang liệt sỹ của tỉnh Quảng Nam - Biểu tượng ý nghĩa kỷ niệm 60 năm kết nghĩa Thanh Hóa - Quảng Nam.
Đặc biệt, năm 2020, là năm diễn ra kỷ niệm 60 năm kết nghĩa giữa hai tỉnh Quảng Nam - Thanh Hóa (12/3/1960 – 12/3/2020). Hai địa phương đã thống nhất kế hoạch tổ chức các hoạt động kỷ niệm chung cấp tỉnh gồm:
- Lễ kỷ niệm 60 năm kết nghĩa giữa Quảng Nam - Thanh Hóa (12/3/1960-12/3/2020) sẽ được tổ chức vào ngày 3-3-2020 và được cầu truyền hình trực tiếp trên sóng Đài PTTH Quảng Nam và Đài PTTH Thanh Hóa.
- Lễ khánh thành Nhà Bia ghi danh liệt sĩ quê hương Thanh Hóa hy sinh tại Quảng Nam, tổ chức ngày 3/3/2020, tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Quảng Nam.
- Triển lãm “Thanh Hóa - Quảng Nam 60 năm một chặng đường”, tổ chức ngày 2/3/2020 tại thành phố Thanh Hóa.
Ngoài ra, tỉnh Quảng Nam, tỉnh Thanh Hóa sẽ phối hợp tổ chức các hoạt động xen kẽ tại 2 địa phương, đồng thời tổ chức đoàn đại biểu thăm và tham dự các hoạt động của nhau.
Kỷ niệm 60 năm Ngày kết nghĩa giữa hai tỉnh Thanh Hóa - Quảng Nam (12/3/1960 - 12/3/2020) là dịp để cán bộ, đảng viên, nhân dân tiếp tục giữ gìn phát huy truyền thống gắn bó keo sơn đã được xây dựng và phát triển trong những năm kháng chiến gian khổ, ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; qua đó, phát huy tình đoàn kết, giao lưu, hợp tác giữa hai tỉnh Thanh Hóa – Quảng Nam trong phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; trên cơ sở đó tuyên truyền, giáo dục cho thế hệ trẻ hai tỉnh tiếp nối truyền thống tốt đẹp của cha anh, cùng nhau vun đắp tình cảm bền chặt, chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ lẫn nhau trong việc xây dựng và phát triển quê hương.
Thành Văn (sưu tầm)