Đổi mới phương thức hoạt động công đoàn cơ sở khối doanh nghiệp nhằm thích nghi với sự phát triển mới.

Công đoàn cơ sở có vị trí, vai trò rất quan trọng trong doanh các nghiệp, bởi công đoàn là tổ chức đại diện cho người lao động không chỉ thu hút, tập hợp đoàn kết rộng rãi đoàn viên và người lao động thực hiện nhiệm vụ phát triển sản xuất, kinh doanh xây dựng doanh nghiệp lớn mạnh mà còn là nơi đoàn viên, công nhân viên lao động tin tưởng trao gửi tâm tư nguyện vọng, giúp giải quyết các vấn đề phát sinh trong quan hệ lao động, cân bằng lợi ích giữa người lao động và người sử dụng lao động, qua đó thúc đẩy tăng năng suất, chất lượng, sản phẩm, uy tín thương hiệu. Đổi mới phương thức hoạt động công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp là nhằm thích nghi với sự phát triển mới.

Hiện nay, Liên đoàn Lao động huyện Hà Trung đang trực tiếp quản lý 119 công đoàn cơ sở với 11. 479 đoàn viên và người lao động (riêng khối doanh nghiệp có 22 công đoàn với 9.158 đoàn viên chiếm gần 80%/tổng số đoàn viên công đoàn toàn huyện). Xác định ý nghĩa và tầm quan trọng của công đoàn cơ sở đối với phong trào công nhân, viên chức lao động và hoạt động công đoàn trong huyện; trong những năm qua, Liên đoàn Lao động huyện Hà Trung đã tập trung chỉ đạo, hướng dẫn công đoàn cơ sở khối doanh nghiệp đổi mới phương thức hoạt động nhằm tập hợp, đoàn kết công nhân viên chức lao động thực hiện nhiệm vụ chính trị của huyện nhà, đồng thời chăm lo đời sống, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên và người lao động thể hiện qua một số nét nổi bật:

Tuyên truyền, vận động, giáo dục, thuyết phục đoàn viên, người lao động thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của Công đoàn Việt Nam với nhiều hình thức phong phú, đa dạng như: tổ chức các đợt tuyên truyền nhân các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước; truyền thông về An toàn giao thông, về chủ trương chính sách mới liên quan đến người lao động; về lợi ích khi tham gia tổ chức công đoàn; nuôi con bằng sữa mẹ; sức khỏe sinh sản đến với 15.120 lượt cán bộ, đoàn viên công đoàn. Tuyên truyền nâng cao kỹ năng, tay nghề bậc thợ đã góp phần giáo dục đoàn viên, NLĐ thực hiện nghiêm kỷ luật, nội quy lao động nêu cao tinh thần gương mẫu, tự giác trong học tập, có tinh thần thái độ đúng đắn đối với công việc. Tuyên truyền vận động chủ sử dụng lao động xây dựng thiết chế văn hóa phục vụ đời sống tinh thần cho người lao động: xây dựng sân khấu, sân bóng chuyền, bóng đá, bóng bàn phục vụ cho các hoạt động văn hóa thể thao cho người lao động, duy trì thường xuyên giải bóng đá nhân dịp ngày Quốc tế Lao động; tổ chức sinh nhật, mừng tuổi đoàn viên nhân dịp tất niên. Hướng dẫn công đoàn cơ sở đổi mới cách thức tuyên truyền truyền thống với áp dụng công nghệ tiên tiến chuyển tải thông tin đến với đông đảo đoàn viên, người lao động. Hầu hết các công đoàn cơ sở đã ứng dụng công nghệ thông tin, mạng internet để truyền thông đến người lao động, qua đó nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người lao động; kịp thờiđịnh hướng dư luận xã hội và đấu tranh với các trang tin, bài viết sai sự thật, kích động, gây hoang mang trong công nhân nhất là trong thời gian đầu của dịch Covit -19.

Để đảm bảo quyền lợi cho đoàn viên và người lao động, Liên đoàn Lao động đã hướng dẫn các công đoàn cơ sở nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và nhu cầu, lợi ích hợp pháp chính đáng của đoàn viên, người lao động thông qua hộp thư góp ý, phiếu lấy ý kiến công nhân hàng tuần, hàng tháng; phiếu đánh giá sự hài lòng của công nhân nhân các sự kiện do công đoàn tổ chức…qua đó đã kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, những vướng mắc phát sinh trong quan hệ lao động, kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chính quyền, các ngành chức năng giải quyết kịp thời ngăn ngừa và giảm thiểu thiệt hại do tranh chấp lao động dẫn đến ngừng việc tập thể.

Tham gia kiểm tra, giám sát, phát hiện kịp thời các vi phạm liên quan đến quyền lợi của người lao động. Giám sát, lưu trình, quy trình kỹ thuật giúp phát hiện, phòng ngừa giảm thiểu tai nạn, bệnh nghề nghiệp cho người lao động. Nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết và thực hiện Thỏa ước lao động tập thể  đem lại quyền lợi cho người lao động: thưởng tháng lương thứ 13, thưởng ngày Quốc tế Lao động số tiền từ 50.000 đ đến 200.000đ/người. Thăm hỏi khi ốm đau, hoạn nạn 500.000 đến 1.000.000đ; nâng chất lượng bữa ăn ca từ 13000 đ lên 17.000; hỗ trợ tiền xăng xe, nhà trọ, nuôi con nhỏ dưới 6 tuổi ..tổ chức Hội diễn nghệ thuật quần chúng CNVCLĐ năm 2018, Giải bóng chuyền CNVCLĐ 2019; Giao lưu Bóng bàn - Cầu lông - Quần vợt đầu xuân 2020. Thực hiện chương trình phúc lợi cho đoàn viên và người lao động: đã huy động được nhiều nguồn lực chăm lo cho đoàn viên: tính từ năm 2018 đến nay huy động 3,5 tỷ đồng hỗ trợ 21.000 lượt đoàn viên. Hỗ trợ 11 đoàn viên khó khăn về nhà ở trị giá 440 triệu đồng; đã có 9.820 đoàn viên được hưởng lợi từ chương trình phúc lợi đoàn viên với tổng trị giá 450 triệu đồng.

Phát động các phong trào thi đua yêu nước: “Lao động giỏi - Lao động sáng tạo”; xây dựng môi trường “Xanh – Sạch – Đẹp; đảm  bảo an toàn vệ sinh lao động”. “Năng suất cao hơn, chất lượng cao hơn”. Đặc biệt năm 2021, đã phát động sâu rộng từ huyện đến cơ sở phong trào thi đua 10 năm: “Cán bộ, công chức, viên chức lao động chung sức, hiện thực hóa khát vọng xây dựng quê hương Thanh Hóa văn minh, thịnh vượng”,  thi đua “Chung sức chiến thắng đại dịch Covid -19”. Qua các phong trào thi đua đã có nhiều phương pháp, cách làm sáng tạo; nhiều sáng kiến đem lại lợi ích cho  doanh nghiệp, được doanh nghiệp đánh giá ghi nhận. Trong 3 năm 2018 - 2021, đã phát triển 5.194 đoàn viên, thành lập được 09 công đoàn cơ sở, cập nhật và quản lý 9.038 đoàn viên lên hệ thống phần mềm. Bồi dưỡng nghiệp vụ cho 403 lượt cán bộ công đoàn cơ sở.

Tổ chức cho hàng nghìn lượt nữ CNVCLĐ tiếp cận truyền thông về dân số, kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản, an toàn vệ sinh thực phẩm, dinh dưỡng ;tổ chức 03 đợt truyền thông thăm khám, tư vấn pháp luật, sức khỏe sinh sản cho 7.520 lượt nữ CNLĐ. Thương lượng đưa vào TULĐTT chế độ vệ sinh hàng tháng, nuôi con nhỏ dưới 6 tuổi cho người lao động; tổ chức được nhiều hoạt động có ý nghĩa nhân dịp kỷ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3), ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (20/10), ngày gia đình Việt Nam 28/6 …thực hiện tốt chính sách bình đẳng giới, tỷ lệ nữ tham gia cấp ủy, HĐND các cấp là 35,1% ; xây dựng bản lĩnh tự tin, tự trọng, trung hậu đảm đang; xây dựng gia đình hạnh phúc.

Đổi mới công tác kiểm tra đồng cấp mỗi năm ít nhất 01 lần, đã tổ chức 02 lớp tập huấn cho 614 lượt cán bộ làm công tác kiểm tra công đoàn; bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ công tác kiểm tra cho 58 lượt cán bộ chủ chốt công đoàn; tiếp nhận giải quyết 218 đơn thư kiến nghị, khiếu nại; giải quyết thành 208 đơn, bảo vệ được quyền lợi cho người lao động. Đổi mới được công tác đôn đốc thu 2% kinh phí, thu đủ 1% đoàn phí công đoàn; quỹ hỗ trợ đoàn viên và người lao động, đảm bảo nguồn lực phục vụ cho hoạt động công đoàn trong tình hình mới.

Có thể khẳng định công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp đã có đổi mới sáng tạo trong việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ đề ra trong năm. Chủ động bắm nắm tình hình cơ sở, tham mưu giải quyết kịp thời các vụ việc phát sinh trong quan hệ lao động. Một số hoạt động lớn, tổ chức với số đông công nhân lao động, đảm bảo an toàn, thành công tốt đẹp, để lại dấu ấn riêng đậm chất công đoàn như: “Tết Sum vầy - Kết nối yêu thương”, “Tháng công nhân - Tháng hành động về an toàn vệ sinh lao động”, “Hội chợ công nhân - phiên chợ nghĩa tình”...các phong trào thi đua do công đoàn phát động đã động viên, cổ vũ đông đảo CNVCLĐ tham gia, tạo hiệu ứng lan tỏa trong công đồng. Quyền lợi của đoàn viên và người lao động được đảm bảo; mối quan hệ lao động trong doanh nghiệp hài hòa, ổn định và tiến bộ. Thực sự là tổ ấm của người lao động, là cầu nối giữa CNVCLĐ với cấp ủy Đảng và chính quyền.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được hoạt động công đoàn cơ sở khối doanh nghiệp vẫn còn không ít hạn chế: Công tác tham mưu cho cấp ủy và chuyên môn cơ sở có lúc, có nơi, có việc chưa kịp thời, chưa thật sự hiệu quả; có đơn vị còn thụ động trong công tác tham mưu tổ chức hoạt động của cấp mình.Việc tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ chưa quyết liệt, thiếu sự sáng tạo; phương thức hoạt động nặng tính hành chính; hoạt động ở một số cơ sở còn xơ cứng, máy móc, chưa hấp dẫn đoàn viên và người lao động. Chưa khẳng định vị thế  của tổ chức công đoàn trong hoạt động với doanh nghiệp, chưa “phục vụ” tuyệt đại đa số đoàn viên theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII công đoàn Việt Nam.  Chất lượng sinh hoạt công đoàn công đoàn chưa thường xuyên, thậm chí ở một số đơn vị chưa tổ chức được buổi sinh hoạt thường kỳ; chưa đáp ứng được nhu cầu về văn hóa, thể thao nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người lao động. Chưa bồi dưỡng, nâng cao lý tưởng, ý thức chính trị, bản chất giai cấp cho đoàn viên và người lao động. Việc nắm tâm tư, nguyện vọng, giải quyết các vấn đề phát sinh trong quan hệ lao động chưa thấu đáo, triệt để, còn nặng mệnh lệnh hành chính dẫn đến đoàn viên và công nhân lao động chưa hài lòng; tự ý ngưng việc trái pháp luật để đấu tranh đòi quyền và lợi ích cho mình; gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, kinh doanh trên địa bàn huyện.

Những tồn tại, hạn chế nêu trên có nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân chủ yếu nhất, quan trọng nhất đó là phương pháp, cách thức tổ chức của công đoàn; trong đó có vai trò trách nhiệm của BCH của Chủ tịch, Phó Chủ tịch công đoàn cơ sở mà trên hết, trước hết là sự chỉ đạo, hướng dẫn chưa sát, chưa kịp thời, chưa thật sự đổi mới, mạnh mẽ của đội ngũ cán bộ công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở.

          Trước sự đòi hỏi cần phải đổi mới mạnh mẽ tổ chức và hoạt động của công đoàn Việt Nam trong tình hình mới để có thể thích nghi với sự phát triển mới theo tinh thần Nghị quyết 02 của Bộ Chính trị và Kết luận số 610- KL/TU, ngày 09/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hoạt động của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội tỉnh Thanh Hóa. Liên đoàn Lao động huyện cần tập trung chỉ đạo, hướng dẫn công đoàn cơ sở đổi mới mạnh mẽ các hoạt động:

Một là, Tham mưu cho cấp ủy và công đoàn cấp trên trong việc nâng cao chất lượng công tác đào tạo bồi dưỡng phẩm chất, đạo đạo đức, bản chất cách mạng của giai cấp công nhân trong tình hình mới. Tham mưu nắm tình hình đoàn viên, giải quyết các vấn đề phát sinh trong quan hệ lao động. Cảnh giác với các tổ chức nhân danh tổ chức quốc tế gây chia rẽ, lôi kéo CNLĐ ngừng việc, lãn công, đình công trái pháp luật. Tham mưu làm tốt công tác tổ chức cán bộ: thông qua phong trào hoạt động của công đoàn phát hiện, bồi dưỡng, giới thiệu cán bộ đoàn viên có phẩm chất đạo đức, nhận thức, ý thức chính trị giới thiệu nhân sự cho Đảng và tổ chức công đoàn; bồi dưỡng giới thiệu cho Đảng xem xét, kết nạp vào đảng. Tham mưu thực hiện công tác kiểm tra, giám sát việc tuân thủ pháp luật của các bên trong quan hệ lao động nhằm không ngừng đổi mới nâng cao chất lượng công tác đối thoại lao động.

Hai là, đa dạng hình thức tuyên truyền cho cán bộ đoàn viên và người lao động. Duy trì nề nếp hoạt động tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh, bản tin nội bộ, bản thông báo, tin vắn với nội dung ngắn ngọn dễ nhớ, dễ hiểu, dễ truy cập kết hợp linh hoạt các biện pháp tuyên truyền. Ứng dựng và phát huy hiệu quả phương pháp truyền thông công đoàn trên nhóm Zalo, Facebook, YouTube,AppMobile; Website, Fanpage công đoàn Thanh Hóa, công đoàn huyện Hà Trung. Duy trì và phát huy sức mạnh của đội ngũ cộng tác viên, bao cáo viên, truyên truyền miệng; cùng với mạng lưới an toàn vệ sinh viên, an ninh trật tự để nắm bắt và định hướng kịp thời dư luận xã hội trong cán bộ, đoàn viên, công nhân lao động.Xây dựng tổ chức Hội thi “Sau giờ thứ 8”, “Vui vẻ giờ tan ca” bằng hình thức sân khấu hóa, đố vui có thưởng, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích, gắn kết công nhân trong các tổ sản xuất với nhau.

Ba là,  đổi mới hình thức chăm lo đời sống, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng cho người lao động.Tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao kỹ năng thương lượng tập thể xây dựng thang bảng lương theo quy định tại Bộ luật lao động năm 2019, xây dựng định mức, sản lượng vừa sức với công nhân lao động. Tổ chức cho đoàn viên, người lao động tích cực tham gia vào quá trình xây dựng kế hoạch, tiêu chí, cấp độ đánh giá kỹ năng, tay nghề; tham gia xây dựng định mức, sản lượng, nội quy lao động mục đích để người lao động làm chủ trong quá trình thương lượng xây dựng chế độ, phúc lợi xã hôi; phát huy được sức mạnh tập thể trong quá trình thương lượng với giới chủ; hỗ trợ công đoàn cơ sở, cấp trên cơ sở khi tham gia thương lượng và ký kết Thỏa ước lao động tập thể vơi mục tiêu: “Quyền lợi đảm bảo, phúc lợi tốt hơn”. Thương lượng, đưa vào Thỏa ước lao động tập thể thời gian dành cho công đoàn tổ chức tuyên truyền; huấn luyện nội quy lao động; tổ chức các hoạt động văn hóa thể thao nâng cao sức khỏe, tinh thần cho đoàn viên, người lao động.

Bốn là, phối hợp tham gia đào tạo nâng cao nhận thức, trình độ chuyên môn, tay nghề bậc thợ; tổ chức thi luyện tay nghề, thợ giỏi; khuyến khích công nhân chủ động học tập nâng cao kiến thức; học thêm ngoại ngữ, tin học dễ dàng tiếp cận với công nghệ, máy móc hiện đại, tăng cơ hội, ổn định việc làm, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp trong thời kỳ mới. Hướng dẫn, hỗ trợ đoàn viên người lao động giải quyết tranh chấp lao động theo quy định của pháp luật; đại diện cho người lao động khởi kiện tại tòa, khi quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động bị xâm phạm. Xây dựng được quy chế đối thoại định kỳ, đối thoại đột xuất, phát huy quyền dân chủ của người lao động tham gia vào quá trình sản xuất, quản lý kinh tế - xã hội trong doanh nghiệp.

Năm là, tập trung phát động thi đua “Công nhân, viên chức, lao động chung sức hiện thực hóa khát vọng xây dựng quê hương Thanh Hóa văn minh, thịnh vượng” mà trọng tâm là phong trào “Lao động giỏi – Lao động sáng tạo”, “Phát huy sáng kiến,cải tiến kỹ thuật, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, không để đơn hàng bị lỗi, phế” ; phong trào “Xây dựng doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa”  thực hiện tốt công tác vệ sinh, an toàn lao động lao động, bảo hộ lao động, phòng chống cháy nổ. Vận động công nhân lao động chấp hành, nội quy, kỷ luật lao động; tổ chức các hoạt động văn nghệ - thể thao chăm lo đời sống vật chất tinh thần cho đoàn viên và người lao động.

Sáu là, tổ chức hoạt động nữ công nhằm hỗ trợ nữ công nhân viên chức lao động gặp khó khăn trong cuộc sống; giúp nữ công nhân viên chức lao động tự tin, tự trọng, tự bảo vệ mình tránh bị ngược đãi, bị xâm hại thân thể, nhân phẩm, bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Tạo điều kiện để nữ CNVCLĐ tham gia hoạt động tập thể và tự khẳng định mình. Phát huy vai trò của Ban Nữ công quần chúng trong các hoạt động tư vấn sức khỏe sinh sản, tìm hiểu pháp luật, phòng chống bạo lực gia đình; kiến thức nuôi dạy, chăm sóc con khoa học; xây dựng gia đình bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc.

Bảy là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chủ trương, nghị quyết công đoàn tránh sai sót không đáng có; duy trì tiếp đoàn viên theo quy định. Thực hiện công tác quản lý, thu chi tài chính công đoàn theo hướng dẫn; thu đúng, thu đủ; công khai minh bạch tài chính; huy động thêm nguồn ngân sách phục vụ cho công tác chăm lo đời sống, phục vụ đoàn viên công đoàn.

Tám là, phối hợp chặt chẽ với chính quyền ( chuyên môn) MTTQ các đoàn thể chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội nhằm huy động tối đa nguồn lực cho sự phát triển của đội ngũ công nhân, viên chức, lao động và xây dựng tổ chức Công đoàn Việt Nam thật sự lớn mạnh; đại diện chăm lo bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp chính đáng cho đoàn viên và người lao động; là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với giai cấp công nhân và nhân dân lao động./.

                                                                           Hà Minh - Liên đoàn Lao động huyện Hà Trung